پزیشک
وزارت بهداشت، درمان و آموزش
معاونت بهداشت
مرکز سلامت محیط و کار
حفاظت در برابر پرتوهای فرابنفش خورشیدی- پرسش ها و پاسخ ها
Who, 16 July 2024
بهداشت پرتوها
ابوذر سوری
تابستان 1403
فهرست پرسش ها
آیا آسیب UVقابل اجتناب است؟ 1
چگونه می توانم با خیال راحت از آفتاب لذت ببرم؟ 1
چه موقعی حفاظت در برابر نور خورشید ضروری است؟ 3
آیا کرم ضد آفتاب حفاظت خوبی ایجاد می کند؟ 4
از چه نوع کرم ضدآفتابی و چطور باید استفاده کنم؟ 5
آیا این درست است که لباس همیشه حفاظت خوبی در برابر اشعه UVایجاد می کند؟ 6
عینک آفتابی مناسب کدام است؟ 7
وقتی به مسافرت می روم، چه نکاتی را باید در نظر بگیرم؟ 7
آیا کودکان آسیب پذیری خاصی دارند؟ 8
چگونه می توانم از کودکان در برابر نورخورشید مراقبت کنم؟ 8
منبع 8
1
Who, 16 July 2024
Questions and answers
Radiation: Protecting against skin cancer
آیا آسیب 1UVقابل اجتناب است؟
آسیب UVعمدتاً قابل اجتناب است. افزایش میزان بروز سرطان های پوست در دهه های گذشته به شدت با قرار
گرفتن در معرض پرتوهای فرابنفش شغلی و تفریحی مرتبط است. مواجهه بیش از حد با UVبه عنوان علت اصلی
اثرات مضر بر روی پوست، چشم و سیستم ایمنی شناخته شده است .در برخی فرهنگ ها، برنزه شدن ممکن است
از نظر زیبایی مطلوب باشد و خود را به عنوان نمادی از جذابیت و تندرستی تثبیت کرده است. اما هیچ موضوع
بهداشتی در مورد برنزه شدن وجود ندارد. این برنزه شدن ناشی از مقاومت پوست شما برای جلوگیری از آسیب
بیشتر است. با محافظت مناسب، چهار مورد از هر پنج مورد سرطان پوست قابل پیشگیری است و اتخاذ اقدامات
احتیاطی ساده می تواند همه چیز را تغییر دهد.

چگونه می توانم با خیال راحت از آفتاب لذت ببرم؟
نامطلوب شناخته شده اشعه ،UVمتعادل شوند. اقدامات حفاظتی مناسب در برابر نورخورشید در زیر شرح داده شده
است.
- زمان مواجهه را در آفتاب ظهر محدود کنید
تشعشعات UVنورخورشید دو ساعت قبل تا دو ساعت پس از ظهر خورشیدی قوی ترین هستند. تا حد امکان،
قرار گرفتن در معرض UVرا در این ساعات، به ویژه در طی ماه های بهار و تابستان، محدود کنید. شما می توانید
1
Ultraviolet
2
با خیال راحت در ساعات اولیه صبح و اواخر بعد از ظهر بیرون از منزل باشید و خطر آفتاب سوختگی بسیار کاهش
می یابد.
- به شاخص UVدقت کنید
شاخص (UVI) UVاندازه گیری میزان اشعه UVاست. مقادیر این شاخص از صفر به بالا متغیر است - هر چه
UVIبیشتر باشد، احتمال آسیب به پوست و چشم بیشتر می شود و زمان کمتری برای آسیب رساندن موردنیاز
است. این ابتکار مهم به شما کمک می کند تا فعالیت های خود را در فضای باز به گونه ای برنامه ریزی کنید که از
قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه UVجلوگیری گردد. در حالی که همیشه باید اقدامات احتیاطی را در برابر
مواجهه بیش از حد انجام دهید، برای اتخاذ اقدامات ایمنی در برابر اشعه UVدر زمانی که شاخص UVبرابر 3یا
بالاتر است، دقت ویژه ای داشته باشید. مقادیر شاخص UVبرای منطقه یا مکان خاص شما ممکن است وجود داشته
باشد، به عنوان مثال، در وب سایت های خدمات هواشناسی، و در اپلیکیشن های هواشناسی یا در SunSmart
،Global UV Appکه زمان های حفاظت در برابر نورخورشید را نیز نشان می دهد.
- هوشمندانه از سایه استفاده کنید
زمانی که اشعه UVشدیدترین است، به دنبال سایه باشید. به خاطر داشته باشید که مکان های سایه دار از قبیل
درختان، چترها یا سایبان ها، محافظت کامل در برابر UVرا تأمین نمی کنند. فراموش نکنید که شما هنوز در معرض
UVناشی از تشعشع پراکنده و بازتابش ها (انعکاس ها) هستید، بویژه در مکان برفی یا در مناطقی با سطوح روشن
مانند سطوح آب، سواحل شنی، یا ساختمان های سفید.
- وسایل حفاظتی بپوشید
بهترین محافظت در برابر UVدر فضای باز با استفاده از لباس حاصل می شود. یک کلاه با لبه پهن حفاظت در برابر
UVرا برای چشمها، گوشها، صورت و پشت گردن را تامین میکند. لباسهای کیپ بافته شده، از پوست محافظت
3
میکنند، و عینک آفتابی به سبک wraparoundکه 100درصد حفاظت در برابر UV-Aو UV-Bرا تامین می کند،
آسیبهای چشمی ناشی از مواجهه با نورخورشید را تا حد زیادی کاهش میدهد.
- از کرم ضد آفتاب استفاده کنید
از کرمهای ضد آفتاب با طیف گسترده برای نواحی پوستی که نمی توانند با لباس پوشانده شوند، استفاده کنید.
حفاظت در برابر نورخورشید به بهترین وجه از طریق در سایه ماندن و پوشیدن لباس، به جای استفاده از کرمهای
ضد آفتاب به دست میآید. کرم های ضد آفتاب نباید برای طولانی کردن زمان سپری شده در نورخورشید استفاده
شوند. این کرم ها با این که می توانند شروع آفتاب سوختگی را به تأخیر بیندازند، اما نمی توانند به طور کامل اشعه
UVرا مسدود کنند. استفاده از کرم ضد آفتاب با طیف گسترده (حفاظت UV-Aو ) UV-Bبا حداقل SPF 30
توصیه می گردد. هر دو ساعت یکبار، به ویژه پس از تعریق، شنا، بازی یا ورزش در فضاهای باز، مجدداً استفاده
کنید.
- از دستگاه های برنزه کننده خودداری کنید
دستگاه های برنزه کننده به گونهای طراحی شدهاند که میزان بالایی از اشعه UVساطع میکنند. ارتباط واضحی بین
استفاده از دستگاه برنزه کننده و سرطان پوست وجود دارد .اثرات مفید استفاده از دستگاه برنزه کننده، از قبیل تولید
ویتامین ، Dبا اثرات مضر آن، مغلوب می گردد. بنابراین بهتر است از برنزه کننده ها به طور کامل اجتناب شود.
چندین کشور قوانینی را برای ممنوعیت یا محدود کردن استفاده از دستگاه های برنزه کننده اجرا کردهاند.
چه موقعی حفاظت در برابر نورخورشید ضروری است؟
- زمان سال
به طور کلی باید بین بهار و اوایل پاییز که پرتوهای خورشید شدیدترین هستند، مراقب باشید. در مناطق گرمسیری
و نزدیک به خط استوا، بسته به نوع پوست شما ممکن است محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش در تمام طول سال
ضروری باشد.
4
- زمان روز
اشعه UVکمی در طی ساعات اولیه صبح یا اواخر بعد از ظهر به زمین می رسد. اما میزان UVمی تواند در هنگام
ظهر بسیار بالا باشد، یعنی 2ساعت قبل تا 2ساعت پس از ظهر خورشیدی.
- زمان تعطیلات
هنگامی که در تعطیلات در مکان های آفتابی هستید، آنجا می تواند یک خطر جدی ناگهانی مواجهه با تابش شدید
UVباشد. مخصوصاً برای افرادی که پوست روشن دارند، چنین مواجهه متناوبی یک عامل خطر جدی برای سرطان
پوست است. بنابراین مهم است که از حساسیت UVخود آگاه باشید و از خود در برابر اشعه UVمحافظت کنید.
- سطوح بازتابنده
سطوح می توانند تابش UVرا منعکس کنند و بنابراین اشعه UVرا به میزانی بالاتر از مقدار پیک روزانه شاخص
،UVتشدید می کنند. به عنوان مثال، برف می تواند 90درصد از اشعه UVرا منعکس کند، در حالی که نمای سفید
حدود 20درصد از تابش UVرا منعکس می کند. مطمئن شوید که از خود در برابر UVمحافظت می کنید، بویژه
زمانی که به اسکی می روید، ورزش های آبی انجام می دهید یا زمان طولانی را در ساحلی با رنگ روشن می
گذرانید.
آیا کرم ضد آفتاب حفاظت خوبی ایجاد می کند؟
کرم های ضد آفتاب یک روش حفاظت از پوست شما در برابر اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش را تأمین می کند. با
این حال، آنها نمی توانند به طور کامل اشعه UVرا مسدود کنند و باید در ترکیب با سایر روش ها از قبیل دوری از
نورخورشید و لباس استفاده شوند. به یاد داشته باشید که هدف استفاده از کرم ضد آفتاب، طولانی کردن مدت زمان
ماندن شما در زیر نورخورشید نیست. کرم های ضد آفتاب ممکن است حاوی فیلترهای فیزیکی یا شیمیایی اشعه UV
باشند. در حالی که فیلترهای فیزیکی UVتشعشعات UVرا منعکس یا پراکنده می کنند، فیلترهای شیمیایی UVاز
5
طریق جذب اشعه UVعمل می کنند. کرمهای ضد آفتاب با طیف گسترده امروزی، پرتوهای UVرا در محدوده
UV-Aو UV-Bفیلتر میکنند. فاکتور حفاظت در برابر نورخورشید ) 2(SPFدرجه محافظت در برابر اشعه UV-B
را مشخص می کند، نه اشعه . UV-A

از چه نوع کرم ضدآفتابی و چطور باید استفاده کنم دستیابی به حفاظت خوب، 20تا 30دقیقه قبل از بیرون رفتن، کرم ضد آفتاب را به صورت ضخیم و یکنواخت
روی تمام قسمت های بدن که در معرض نورخورشید است، بمالید. به قسمت هایی که بیشتر در معرض مواجهه
هستند، از قبیل گوش ها، بینی، پیشانی و گردن، توجه ویژه ای داشته باشید. شما باید کرم ضد آفتاب را هر دو ساعت
یکبار، و به خصوص بعد از حمام کردن و تعریق، دوباره استفاده کنید، زیرا کرم ضد آفتاب هنگام خشک کردن پاک
می شود. استفاده از بالم لب حاوی کرم ضد آفتاب همچنین در برابر جوش های عودکننده تبخال لب حفاظت می
کند.
برخی از مطالعات نشان داده اند که اکثر مردم به میزان کافی از کرم ضد آفتاب استفاده نمی کنند و بنابراین به SPF
تعیین شده دست نمی یابند. تقریباً 35میلی لیتر کرم ضد آفتاب باید روی سطح کل بدن یک فرد بزرگسال استفاده
شود تا به SPFذکر شده منجر گردد. استفاده خیلی زیاد از کرم ضد آفتاب بهتر از استفاده خیلی کم آن است.
کرم های ضد آفتاب را نباید با کرم های پس از آفتاب که پوست های خشک و آفتاب سوخته را مرطوب یا تسکین
می کنند، اشتباه گرفته شود. لوسیون های پس از آفتاب، نه در برابر اشعه UVمحافظت می کنند و نه آسیب DNA
ناشی از UVرا ترمیم می کنند.
2 Sun Protection Factor
6
آیا این درست است که لباس همیشه حفاظت خوبی در برابر اشعه UVایجاد می کند؟
لباس بهترین مانع را در برابر نورخورشید ایجاد می کند. لباس همراه با کلاه لبه پهن، کفش و عینک آفتابی از ملزومات
کیت حفاظت از نورخورشید تابستانی شما هستند. فاکتورهای متعددی اثربخشی لباس را در حفاظت در برابر اشعه
UVتعیین می کند. عوامل متعددی اثربخشی پارچه ها را در حفاظت در برابر اشعه UVتعیین می کند، از قبیل طرح
لباس، ساختار پارچه (نحوه بافتن یا نخ بافتنی)، اندازه منافذ، ضخامت الیاف و ترکیب مواد. فاکتورهای دیگر عبارتند
از رنگ پارچه، عملیات تکمیلی (مانند تزریق یا استفاده از مواد مقاوم در برابر )UVو نیز مرطوب یا خشک بودن
پوشاک.

برخی از پارچه های UVبا برچسب گذاری لباس به نام "فاکتور محافظت در برابر فرابنفش )" 4(UPFموجود
هستند. UPFیک مقیاسی از حفاظت تامین شده بوسیله یک لباس در برابر اشعه ( UVهم UVBو هم ) UVAاست.
UPFمعادل "فاکتور محافظت در برابر نورخورشید" یا 5SPFبرای کرم های ضد آفتاب است. هر چه مقدار UPF
بیشتر باشد، اشعه UVکمتری به پوست می رسد و محافظت بهتری در برابر آفتاب سوختگی و سایر اثرات مضر
خواهد داشت. به عنوان مثال، یک پارچه 98 ، UPF 50درصد از تشعشعات نورخورشید را مسدود می کند و اجازه
3 lycra
4 Ultraviolet Protection Factor
5 Sun Protection Factor
7
می دهد تا دو درصد ( )50 1به پارچه نفوذ کند. چنین پارچه هایی ممکن است برای کسانی که در مکان ها یا مشاغلی
که در فضای باز کار می کنند، مفید باشد.
عینک آفتابی مناسب کدام است؟
عیناً مانند پوست، مواجهه با UVبرای چشم در طول عمر تجمعی است و می تواند سبب آسیب غیرقابل برگشت
شود. عینک آفتابی به بینایی شما کمک و از چشمان شما محافظت می کند و در شرایط نور درخشان احساس راحتی
بیشتری را برای شما ایجاد می کنند، زیرا تابش خیره کننده (روشنایی زننده) را کاهش می دهد و کنتراست را بهبود
می بخشد. شما نمی توانید بر اساس رنگ لنزها (عدسی ها)، تیرگی، یا قیمت آنها، تشخیص دهید که یک عینک
آفتابی چه مقدار اشعه UVرا مسدود می کند. عبور UVاز طریق عینک آفتابی به طور قابل توجهی متنوع است. با
این حال، اکثر عینکهای آفتابی موجود در بازار درصد زیادی از اشعه UVرا فیلتر میکنند.
برای اینکه عینک های آفتابی کاملاً در برابر اشعه UVحفاظت ایجاد کنند، لنزها باید اشعه UV-Aو UV-Bرا تا
طول موج 400نانومتر جذب کنند .شما می توانید عینک آفتابی با چنین لنزهای محافظی را از روی علامت
" "UV400تشخیص دهید. همچنین مشخصات فیلترینگ را از فروشنده عینک بپرسید، بویژه برای عینکهای آفتابی
با دقت بینایی.
عینکهای آفتابی به سبک ،Wraparoundحفاظت بیشتری از چشمها، بهویژه برای کارگران و ورزشکاران در فضای
باز، تأمین می کنند.
وقتی به مسافرت می روم، چه نکاتی را باید در نظر بگیرم؟
میزان اشعه UVبه طور قابل توجهی با زمان و مکان تغییر می کند. بنابراین شما باید شاخص UVرا در محل خود
بررسی کنید، که نشان دهنده میزان اشعه UVاست. افزایش خطر آسیب UVبه پوست و چشم در طول تعطیلات
در یک مکان آفتابی، اغلب دست کم گرفته می شود. توریست ها علاوه بر ناراحتی ناشی از آفتاب سوختگی، همچنین
در معرض خطر اثرات بلندمدت سلامتی بر روی چشم و پوست، به ویژه پیری پوست و سرطان پوست هستند.
8
آیا کودکان آسیب پذیری خاصی دارند؟
بله، کودکان نسبت به بزرگسالان در برابر اشعه UVحساس تر هستند، و بنابراین نیاز به حفاظت ویژه دارند. آفتاب
سوختگی در هر سنی، ولی به طور ویژه در دوران کودکی، خطر ابتلا به ملانوما، جدی ترین سرطان پوست را افزایش
می دهد. همچنین، کودکان زمان بیشتری برای ابتلا به بیماری هایی با دوره کمون طولانی از قبیل سرطان، از دست
دادن سال های بیشتری از عمر و تحمل رنج بیشتر به دلیل اختلال در سلامتی را دارند.

Reference:https
://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/radiation-protecting-against-skincancer.